ΤΙ '' ΠΑΙΖΕΙ '' ΜΕ ΤΗΝ ΔΙΑΧΕΙΡΙΣΗ ΑΠΟΡΡΙΜΜΑΤΩΝ ;

Της ΝΑΝΤΙΑΣ ΒΑΣΙΛΕΙΑΔΟΥ nadia@enet.gr Προβάδισμα στην αμφιλεγόμενη τεχνολογία της βιοξήρανσης ώστε να αποτελέσει την προτιμητέα μέθοδο επεξεργασίας των απορριμμάτων φαίνεται να δίνει η επικαιροποίηση του Περιφερειακού Σχεδιασμού Διαχείρισης Απορριμμάτων (ΠΕΣΔΑ), στην οποία ετοιμάζεται να προχωρήσει «με βήμα ταχύ» η κυβέρνηση.

Η Ε.Ε. ιεραρχεί στις τελευταίες θέσεις την υγειονομική ταφή και την καύση των σκουπιδιών, όμως στην Ελλάδα η βιοξήρανση και η θερμική επεξεργασία θεωρούνται «ανερχόμενες τεχνολογίες».
Ο γενικός γραμματέας Αποκεντρωμένης Διοίκησης Ηλίας Λιακόπουλος με έγγραφά του στις 17 Ιανουαρίου και στις 11 Φεβρουαρίου 2011 αποφάσισε την επικαιροποίηση-τροποποίηση του περιφερειακού σχεδιασμού του 2003, «η οποία απαιτείται λόγω παρέλευσης πενταετίας από την έγκριση του προηγούμενου ΠΕΣΔΑ».

Χρέη συμβούλου υποστήριξης της Περιφέρειας Αττικής για την εκπόνηση σχετικής μελέτης ανατίθενται στην εταιρεία του συμβούλου του γενικού γραμματέα Ι. Φραντζής & Συνεργάτες ΕΠΕ» (βλ. «Κ.Ε.», 13/2/2011). Ο κ. Ι. Φραντζής παρέχει τις συμβουλευτικές του υπηρεσίες σε θέματα απορριμμάτων από την περασμένη άνοιξη.

Πέραν της «παρέλευσης πενταετίας» η επικαιροποίηση απαιτείται, όπως αναφέρουν τα έγγραφα, προκειμένου να γίνει «ενσωμάτωση όλων των θεσμικών και νομοθετικών εξελίξεων, καθώς και των πραγματικών δεδομένων που ανέκυψαν κατά την υλοποίηση του ισχύοντος ΠΕΣΔΑ».

Διευκρινίζεται μάλιστα ότι «ο υφιστάμενος ΠΕΣΔΑ πρέπει να αναθεωρηθεί και επικαιροποιηθεί προκειμένου να ενσωματώσει τις νέες και ανερχόμενες τεχνολογίες στον τομέα της επεξεργασίας και διαχείρισης στερεών αποβλήτων (π.χ. βιολογική ξήρανση, θερμική επεξεργασία)»!

Δηλαδή τη στιγμή που η Κερατέα φλέγεται για ένα δίμηνο και οι κάτοικοι του Γραμματικού συνεχίζουν να μάχονται κατά της κατασκευής ΧΥΤΑ στην περιοχή τους ως «κίνητρο» για την αναθεώρηση προβάλλονται νέες τεχνολογίες όπως η ... βιοξήρανση!

Η τεχνολογία της βιοξήρανσης που ουσιαστικά οδηγεί στην καύση του παραγόμενου προϊόντος θεωρείται αμφιλεγόμενη, καθώς πανεπιστημιακές μελέτες, οικολογικές οργανώσεις, συνδικαλιστικοί φορείς αλλά και ευρωβουλευτές του ΠΑΣΟΚ, όπως ο Σπ. Δανέλλης, τη χαρακτηρίζουν ακριβή και όχι φιλική προς το περιβάλλον. Υπενθυμίζουμε ότι οι επιχειρήσεις που τη διαθέτουν στην Ελλάδα είναι η Ηλέκτωρ (συμφερόντων Μπόμπολα) καθώς και η εταιρεία Μεσόγειος (βλέπε «Κ.Ε.», 7 Νοεμβρίου 2010).

Ο δεύτερος λόγος για τον οποίο επιδιώκεται η αναθεώρηση είναι προκειμένου «να ενσωματώσει τις τροποποιήσεις-συμπληρώσεις-εξειδικεύσεις της κείμενης νομοθεσίας στον τομέα στερεών αποβλήτων». Στο σημείο αυτό γίνεται επίκληση της Οδηγίας 2006/12/ΕΚ περί των στερεών αποβλήτων, η οποία... καταργήθηκε στις 12 Δεκεμβρίου 2010 με το άρθρο 41 της Οδηγίας 2008/98/ΕΚ!

Σύμφωνα με νομικούς κύκλους η 2008/98/ΕΚ κωδικοποιεί όλες τις προηγούμενες οδηγίες σχετικά με τη διαχείριση απορριμμάτων στην Κοινότητα και θεωρείται αυτόματα εφαρμοστέα από τις 12 Δεκεμβρίου 2010.

Μια από τις βασικότερες καινοτομίες που εισάγει είναι η συμμετοχή του κοινού στην εκπόνηση σχεδίων διαχείρισης αποβλήτων (άρθρο 31). Ταυτόχρονα ιεραρχεί τις μορφές επεξεργασίας απορριμμάτων, προτάσσοντας την πρόληψη δημιουργίας τους, την προετοιμασία για επαναχρησιμοποίηση, την ανακύκλωση του 50% των σκουπιδιών μέχρι το 2020 και αφήνοντας στο τέλος την ανάκτηση ενέργειας (πχ. μέσω καύσης ή παραγωγής ηλεκρικής ενέργειας από βιοαέριο) και τη διάθεση (δηλαδή τους ΧΥΤΥ).

Η επικαιροποίηση προβλέπεται να υλοποιηθεί με δυο υποέργα συνολικής αξίας 36.900 ευρώ και πρόκειται να χρηματοδοτηθεί από κονδύλια του προγράμματος «Αττική» του ΕΣΠΑ. Το ήδη ανατεθειμένο στην εταιρεία του Ι. Φραντζή ανέρχεται σε 15.000 ευρώ συν ΦΠΑ.

Το παράδοξο είναι ότι ενώ βούληση της κυβέρνησης είναι να υπογραφεί πάση θυσία η σύμβαση που αφορά την κατασκευή των τεσσάρων εργοστασίων επεξεργασίας απορριμμάτων σε Φυλή, Λιόσια, Κερατέα, Γραμματικό, «προκειμένου επιτέλους να εφαρμοστεί ο περιφερειακός σχεδιασμός, ο οποίος αποτελεί νόμο του κράτους από το 2003», όπως έλεγαν προ μηνός στην «Κ.Ε.» ανώτατες πηγές του υπουργείου Εσωτερικών και σύμβουλοι του υπουργείου Περιβάλλοντος, την ίδια στιγμή επιδιώκεται η επικαιροποίησή του προκειμένου «να ενσωματωθούν νέες και ανερχόμενες τεχνολογίες»!

Οι ίδιες πηγές απέκλειαν τότε κάθε ενδεχόμενο επικαιροποίησης, «διότι κάτι τέτοιο θα σήμαινε παρέλευση τουλάχιστον μιας δεκαετίας, με τα πρόστιμα για τις χωματερές στο μεταξύ να έχουν επιβληθεί».

Από την πλευρά του ο γενικός γραμματέας Αποκεντρωμένης Διοίκησης Ηλ. Λιακόπουλος υποστηρίζει ότι «καμία αλλαγή, καμία τροποποίηση του σχεδιασμού δεν θα γίνει. Το έργο γίνεται για καθαρά τυπικούς λόγους -παρέλευση πενταετίας- και τίποτα δεν θα αλλάξει».

Στον αντίποδα ο Φίλιππος Κιρκίτσος, πρόεδρος της Οικολογικής Εταιρείας Ανακύκλωσης, υποστηρίζει: «Η επικαιροποίηση απ' ό,τι φαίνεται απλώς έρχεται να πριμοδοτήσει την κυρίαρχη επιλογή της βιοξήρανσης, για την οποία έχουν ήδη βγάλει περιβαλλοντικούς όρους. Μακάρι να κάνουμε λάθος».

Ευρωπαϊκές συστάσεις για ανακύκλωση
Τη μετάβαση σε μια Ευρωπαϊκή Κοινωνία Ανακύκλωσης θέτει ως στόχο η Οδηγία 2008/98/ΕΚ.
Για το λόγο αυτόν, τα κράτη-μέλη πρέπει να στηρίζουν τη χρήση προϊόντων που μπορούν να υποστούν ανακύκλωση, σύμφωνα με την ιεράρχηση των αποβλήτων και το στόχο της επίτευξης μιας κοινωνίας της ανακύκλωσης. Δεν πρέπει να στηρίζουν την υγειονομική ταφή ή την αποτέφρωση των ανωτέρω προϊόντων όποτε είναι δυνατόν.

*Τα απόβλητα πρέπει να συλλέγονται χωριστά αν αυτό είναι τεχνικά, περιβαλλοντικά και οικονομικά εφικτό.

*Τα κράτη-μέλη οφείλουν να εκπονήσουν προγράμματα για την πρόληψη της δημιουργίας αποβλήτων το αργότερο μέχρι 12 Δεκεμβρίου 2013.

*Τίθενται αυστηροί όροι για την καύση απορριμμάτων ή υλικών που παράγονται απ' αυτά (RDF, SRF). Συγκεκριμένα πρέπει να επιτευχθεί ένα 65% απόδοση της παραγόμενης ενέργειας στο ενεργειακό σύστημα της περιοχής και για να γίνει κάτι τέτοιο πρέπει να συνδυαστεί και με παραγωγή θερμικής ενέργειας.

Να. Β.
πηγή : ΚΥΡΙΑΚΑΤΙΚΗ ΕΛΕΥΘΕΡΟΤΥΠΙΑ 20/2/2011